Πρόσωπα: Prof. Dr. Hans Hass

O ΠΡΩΤΟΠΟΡΟΣ
Υπάρχουν στη ζωή κάποιοι πρωτοπόροι που αφιερώνουν όλη τους την ενέργεια στο εσωτερικό τους πάθος να δούνε όσα περισσότερα μπορούν πριν πεθάνουν! Ενας από αυτούς ήταν ο Hans Hass. Γεννημένος στην Αυστρία στις 23/01/1919 ήταν μόλις 18 χρονών όταν κατά την διάρκεια των καλοκαιρινών διακοπών του στην Αντίμπ της Γαλλίας είδε κάποιον περίεργο τύπο να βουτάει με μια αυτοσχέδια μάσκα για να ψαρέψει. Ηταν ο Guy Gylpatrick. Αμέσως δοκίμασε την πρωτόγνωρη αίσθηση με την μάσκα και έκανε τις πρώτες του καταδύσεις στα νερά της Μεσογείου. Ήταν το 1937. Γυρνώντας στην πατρίδα του κατασκεύασε μόνoς του ένα είδος σκάφανδρου και το δοκίμασε σε κατάδυση. Την επόμενη χρονιά (1938) έφτιαξε μια υποτυπώδη υποβρύχια φωτογραφική θήκη και πήρε την πρώτη του φωτογραφία στον βυθό των Δαλματικών ακτών με ελεύθερη κατάδυση. Η κατάδυση τον είχε κερδίσει. 

Αρχίζει να κατασκευάζει μανιωδώς καταδυτικές συσκευές που θα του επιτρέψουν να μείνει όσο περισσότερο γίνεται στον βυθό. Στις κατασκευές αυτές χρησιμοποιεί κομμάτια έτοιμα των τότε εταιριών και τα τροποποιεί με δικής του κατασκευής εξαρτήματα. Εγκαταλείπει την καριέρα του σαν δικηγόρος (που τον προόριζε ο πατέρας του) και παίρνει την απόφαση της ζωής του. Να γυρίσει τον κόσμο! To 1939 οργανώνει μια αποστολή στην Καραϊβική και μέσα σε 8 μήνες αποτυπώνει στο φιλμ γύρω στις 4.000 φωτογραφίες υποβρυχίως. Γυρίζοντας στην γενέτειρα του γράφεται φοιτητής της ζωολογίας στο πανεπιστήμιο της Βιέννης και παράλληλα κάνει άλλες δουλειές για να μαζέψει λεφτά για την επόμενη αποστολή, αλλά και για την έκδοση του πρώτου του βιβλίου που τελικά εκδίδει στα τέλη του 1939 με τίτλο ''Hunting Underwater''. Το 1943 γνωρίζει μια όμορφη γραμματέα μόλις 17 χρονών. Ηταν η Lotte Bayerl και γίνεται η σύντροφος της ζωής του και η συνοδοιπόρος του. Η γυναίκα του στην αρχή ήταν η βοηθός του, αλλά γρήγορα άδραξε την ευκαιρία να καταδυθεί μαζί του κυρίως όταν ένας βοηθός κάμεραμαν που προσέλαβε αποχώρησε. Έτσι θέλησε να του αποδείξει ότι μπορεί να κάνει αυτή την δουλειά που έκανε ένας άνδρας. Από τότε γίνανε ένα αχώριστο καταδυτικό ζευγάρι και βοήθησε στην δημιουργία πολλών φιλμ υποβρυχίως δίνοντας πάντα φρέσκες και πρωτότυπες ιδέες. 

Ο Hans τελειώνει την διδακτορική του διατριβή στην υδροβιολογία στο τμήμα ζωολογίας του πανεπιστημίου της Νάπολης. Το 1949 φεύγει μόνος για το Σουδάν και γίνεται ο πρώτος άνθρωπος που εξερευνεί εκείνα τα νερά. Φωτογραφίζει πρώτος τους καρχαρίες της Ερυθράς θάλασσας και διακινδυνεύει αρκετά σε εκείνη την αποστολή. Το 1950 γυρίζει και οργανώνει μια αποστολή 6 ατόμων και βοηθών ανάμεσα τους και η γυναίκα του σε όλη την Ερυθρά θάλασσα. Σε εκείνη την αποστολή μαζί στήνουν το φιλμ Adventure in the Red Sea. To φιλμ κερδίζει το πρώτο βραβείο στο φεστιβάλ Μπιενάλε της Βενετίας το 1951. Έχει εκδώσει αρκετά βιβλία και έχει κάνει πάνω από 100 φιλμ υποβρυχίως κερδίζοντας αμέτρητα βραβεία και διεθνείς διακρίσεις. Κυρίως όμως και πάνω απ’ όλα υπήρξε ο άνθρωπος που καταδύθηκε πρώτος στα πιο όμορφα και ανέγγιχτα καταδυτικά σημεία του πλανήτη!

Στο τελείωμα της καριέρας του η συσσωρευμένη γνώση του για το περιβάλλον του πλανήτη τον οδήγησε να γράψει ένα διφορούμενο γράμμα απευθυνόμενος στις γυναίκες όλου του κόσμου:

Επιστολή προς τις γυναίκες του κόσμου.
Θέμα: ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΟΙ ΤΡΟΠΟΙ ΜΕ ΤΟΥΣ ΟΠΟΙΟΥΣ ΑΠΕΙΛΕΙΤΑΙ Η ΖΩΗ ΣΤΟΝ ΠΛΑΝΗΤΗ ΜΑΣ.

Αγαπητές γυναίκες όλου του κόσμου.

Επιτρέψατε μου να συστηθώ. Είμαι φυσικός επιστήμων και διδάκτωρ της βιολογίας και είμαι σήμερα 88 χρονών. Δαπάνησα την μισή μου ζωή σαν θαλάσσιος βιολόγος οπού ηγήθηκα σε πολυάριθμες εξερευνητικές αποστολές στις τροπικές θάλασσες. Το ενδιαφέρον μου επικεντρώθηκε στην συμπεριφορά των ψαριών στους κοραλλιογενείς υφάλους και κυρίως των καρχαριών που ακόμα και σήμερα θεωρούνται λανθασμένα επικίνδυνοι. Το 1960 μετατοπίστηκε το ενδιαφέρον μου για τη μελέτη της εξέλιξης των ειδών με την προέλευση των ανθρώπων, τις οικονομικές δομές και πολιτικές οργανώσεις. Τα τελευταία χρόνια συνειδητοποιούμε όλοι μας ότι η ανεξέλεγκτη αύξηση του πληθυσμού στον πλανήτη έχει εξελιχθεί σε μείζονα απειλή. Ο ανθρώπινος πληθυσμός παρέμεινε σχετικά σταθερός από την αυγή του χρόνου μέχρι τις αρχές του 19ου αιώνα σε περίπου 1 δις. Στον 20ο αιώνα η αύξηση ήταν εκρηκτική. Από το 1950 με τα 2 δις. φτάσαμε στο 2000 με τα 6 δις. Αυτή η επικίνδυνη τάση συνεχίζεται αμείωτη. Η επιφάνεια του πλανήτη μας ωστόσο προβλέπει ένα περιορισμένο μέγεθος του χώρου. Οι τεχνολογικές πρόοδοι είναι τόσο συντριπτικές που έχουμε εκτοπίσει τα φυτά και τα ζώα που αποτελούν τη βάση της δικής μας ζωής. Αυτή η συνταγή είναι καταστροφική. Έχω κάνει πολλές σκέψεις για το πώς θα μπορούσε να αμβλυνθεί αυτή η πληθυσμιακή έκρηξη. Όλοι οι οργανισμοί προσπαθούν να μεγαλώσουν και να αναπαραχθούν. Είναι πολύ δύσκολο να αντιμετωπίσουμε αυτή την θεμελιώδη αρχή. Παρόλα αυτά έχω μια πρόταση που θα μπορούσε να συμβάλει στην λύση του υπερπληθυσμού. Σε τρεις απλές φάσεις που είναι οι εξής:
1. Κάθε γυναίκα στον πλανήτη μας να γεννάει 2 παιδιά, αλλά όχι περισσότερα.
2. Αν ένα παιδί πεθάνει πριν την ηλικία των 12 χρονών, μπορεί να αποκτήσει ένα τρίτο πρόσθετο παιδί.
3. Μια γυναίκα που θέλει και έχει τα μέσα για την σωστή διατροφή των παιδιών μπορεί να αποκτήσει και άλλο παιδί και να διαπραγματευτεί με μια άλλη γυναίκα που για οποιονδήποτε λόγο δεν κάνει παιδιά. Αυτό μπορεί να συνεπάγεται μια φιλική συμφωνία ή ακόμη και κάποιου είδους πληρωμή .

Αυτοί οι 3 κανόνες θα πρέπει να είναι δεσμευτικοί για όλες τις χώρες του κόσμου. Ποιες είναι οι αντιρρήσεις. Το πρώτο είναι ότι ο τοκετός είναι μια ιδιωτική - προσωπική υπόθεση που δεν πρέπει να ρυθμίζεται με νόμο. Ωστόσο σοβαρές κρίσεις που αντιμετωπίζουμε σήμερα και πιθανές συγκρούσεις στο μέλλον θα μπορούσαν να απελευθερώσουν τραγικά για την ανθρωπότητα όπλα. Η ατομική ενεργεία είναι μια χαρακτηριστική περίπτωση. Ενώ μπορεί να είναι μια πηγή ενέργειας, γίνεται η τεχνολογία πίσω από χιλιάδες πυρηνικά όπλα σε κάθε πόλη. Αυτό από μονό του ακυρώνει οποιαδήποτε ένσταση βασίζεται στην ιδιωτική ζωή. Μια άλλη ένσταση είναι αυτονόητη και έχει να κάνει με την φυσική μας σεξουαλική ζωή. Στα ζώα εκδηλώνεται περιοδικά, αλλά εμείς παραμένουμε σεξουαλικά ενεργοί καθ’ όλη την ζωή μας. Η απάντηση βρίσκεται στη σωστή διαχείριση του οικογενειακού προγραμματισμού που εσείς οι γυναίκες καλείστε να καθορίσετε. Είμαι πεπεισμένος ότι οι περισσότεροι κατανοούμε την ανάγκη τροποποίησης της συμπεριφοράς μας. Θα πρέπει να αποφύγουμε την αυτοκαταστροφή που θα μπορούσε να εξαλείψει όλους μας και όλες τις τεχνολογικές και πολιτιστικές ανακαλύψεις του ανθρωπίνου γένους.

Παρακαλώ προσέξτε την προσέγγιση μου σε αυτό το διανοητικό σχέδιο και διαβιβάστε την αν συμφωνείτε.

Βιέννη – Νοέμβριος 2007

Με τις εγκάρδιες ευχές μου
Prof. Dr. Hans Hass

Ελλήνισε και απέδωσε: Κώστας Ανδρεάδης