Κατάδυση σαν ομάδα σε σχέση με τις ομαδικές καταδύσεις

Πολλές φορές θεωρούμε δεδομένο ότι η κατάδυση με περισσότερους ανθρώπους είναι η ίδια με την κατάδυση σαν μια ενιαία ομάδα. Καταδυόμαστε πραγματικά σαν ομάδα; Λειτουργούμε πραγματικά σαν ομάδα κατά τη διάρκεια μιας κατάδυσης;
Έμπειροι αυτοδύτες πολλές φορές λένε στον εαυτό τους: Δεν χρειάζεται να βουτήξω σε μια ομάδα, έχω αρκετή εμπειρία για να λύσω οποιοδήποτε πρόβλημα από μόνος μου. Οι άλλοι αυτοδύτες γνωρίζουν ότι υπάρχει ένας αυτοδύτης που δεν λειτουργεί σαν μέλος της ομάδας; Είναι αυτός ο αυτοδύτης κατάλληλος για σόλο κατάδυση και έχει τον σωστό εξοπλισμό ή ο αυτοδύτης είναι απλά πολύ σίγουρος για τον εαυτό του ή πολύ εγωιστής;
Μην παρεξηγείτε αυτό που γράφω, δεν είναι ότι η σόλο κατάδυση είναι κακή και η κατάδυση σε μια ομάδα είναι η μόνη επιλογή. Μεγάλες αποστολές κατάδυσης δεν θα ήταν εφικτές αν δεν είχε ληφθεί η απόφαση για μια κατάδυση σόλο. Η κατάδυση από μόνη της έχει κινδύνους που απαιτούν εκπαίδευση και συγκεκριμένο εξοπλισμό και σε κάθε κατάδυση θα πρέπει να γνωρίζετε ποιοι είναι μέλη της ομάδας και ποιοι δεν είναι. Γι’ αυτό πρέπει να καταλάβουμε τι σημαίνει να καταδυόμαστε σαν ομάδα.
Κάθε μέλος της ομάδας θα πρέπει:

• Να είναι σε θέση να αναπληρώσει κατά κάποιον τρόπο ένα άλλο μέλος της ομάδας, για παράδειγμα στην πλοήγηση, στη χρήση ενός καρουλιού ή μιας σημαδούρας επιφάνειας. Αν ένας αυτοδύτης δεν έχει τις ικανότητες να εκτελέσει ένα βασικό καθήκον απο μόνος του και απαιτεί τη βοήθεια άλλων, ο αυτοδύτης αυτός δεν είναι μέρος της ομάδας.
• Να είστε διατεθειμένοι να βοηθήσετε και να βοηθηθείτε σε οποιαδήποτε στιγμή της κατάδυσης, να βοηθήσετε όπως να μοιραστείτε αέριο ή να βοηθήσετε με κάποια αποτυχία του εξοπλισμού.
• Να είστε ξεκάθαροι σχετικά με το πόσο αποθεματικό αέρα πρέπει να έχετε για το ζευγάρι σας και πόσο αποθεματικό αέρα το ζευγάρι σας ή η ομάδα έχει για να μοιραστεί προκειμένου να ολοκληρωθεί μια κατάδυση χωρίς προβλήματα στην περίπτωση που ένα μέλος της ομάδας χάσει τον αέρα.
• Να γνωρίζετε πού είναι το ζευγάρι σας, πρέπει να είστε πάντα σε θέση να αντιδράσετε γρήγορα αν ένας απο την ομάδα βρίσκεται σε κίνδυνο και θα πρέπει να είστε πάντα σε τέτοια απόσταση που να μπορέσετε άμεσα να βοηθήσετε όσο το δυνατόν γρηγορότερα.
• Πρέπει να γνωρίζετε τον αναπνευστικό ρυθμό των μελών της ομάδας σας για να ανιχνεύσετε πιθανό στρες. Είναι πολύ δύσκολο να συνειδητοποιήσετε ότι κάποιοι απο την ομάδα είναι στρεσαρισμένοι, αλλά εύκολο όταν κάποιος ατομικά στρεσάρεται.

Να μην είσαι μέλος μιας ομάδας δεν σημαίνει ότι δεν μπορείς να αλληλεπιδράσεις με άλλους αυτοδύτες κατά τη διάρκεια μιας κατάδυσης ή ότι ένας σόλο αυτοδύτης δεν μπορεί να είναι μέρος μιας ομάδας καταδύσεων. Σημαίνει απλά ότι δεν έχουν προγραμματιστεί ενδεχόμενες προβλέψεις για τους αυτοδύτες που δεν ανήκουν στην ομάδα. Είναι συνηθισμένο κατά την κατάδυση και / ή την ανάδυση μια ομάδα να »σπάει» και κάθε μέλος να πηγαίνει μόνο του, όταν τα μέλη της ομάδας π.χ. βρίσκονται στην επιφάνεια, λένε απλώς «ας συναντηθούμε κάτω και ξεκινάμε». Κάτι παρόμοιο συμβαίνει και κατά την ανάδυση, τα μέλη μιας ομάδας χάνουν την οπτική επαφή με τους συντρόφους τους και στις περισσότερες περιπτώσεις δεν διατηρούν την ίδια ταχύτητα ανάδυσης. Είναι επίσης συνηθισμένο ότι δεν υπάρχει ομαδική επαφή όταν οι αυτοδύτες είναι στην επιφάνεια, ειδικά αν καταδύονται από σκάφος, στην αρχή η ομάδα συγκεντρώνεται μόνο στην έναρξη της βουτιάς στην επιφάνεια ή ακριβώς στη συνάντηση κάτω απο το σκάφος, ενώ στο τελείωμα μιας βουτιάς κάθε αυτοδύτης επικεντρώνεται περισσότερο στο πως θα βγει απο το νερό παρά στο να προσέχει τι κάνει το ζευγάρι του.
Γιατί είναι τόσο σημαντικό να καταλάβουμε τι σημαίνει πραγματικά να βουτάμε σαν ομάδα;
Έχει σημασία να καταλάβουμε ότι αν «σπάσεις» τους κανόνες μιας ομαδικής κατάδυσης, είναι το ίδιο σαν να βουτάς μόνος και να σου παρουσιαστεί κάποιο πρόβλημα. Τότε κανείς δεν θα μπορεί να σε βοηθήσει και μια κατάσταση που θα ήταν εύκολη να επιλυθεί με έναν συνεργάτη, μπορεί να κλιμακωθεί και να μετατραπεί σε ένα σοβαρό συμβάν. Αν το επίπεδο της κατάρτισης σας απαιτεί να καταδύεστε με ζευγάρι ή αν απλά το επιθυμείτε, τότε πρέπει να μάθετε να λειτουργείτε σαν ομάδα κάθε στιγμή. Είναι πολύ βασικό αυτό!
Η κατάδυση σε μια ομάδα απαιτεί κατάρτιση και επιμονή στις σωστές πρακτικές, απαιτεί να σταματήσουμε να σκεφτόμαστε μόνο για τον εαυτό μας και να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε και τους υπόλοιπους. Ίσως να θεωρούμε ότι είμαστε οι καλύτεροι αυτοδύτες στον πλανήτη και δεν χρειαζόμαστε τη βοήθεια κανενός και μπορούμε να λύσουμε όλα τα προβλήματά μας, αλλά ίσως το πρόβλημα να ξεκινά σε ένα άλλο άτομο και ένας αυτοδύτης με προβλήματα μπορεί να θέσει όλους στην ομάδα σε προβλήματα.
Η κατάδυση σαν ομάδα είναι χωρίς αμφιβολία το ασφαλέστερο στοίχημα που μπορούμε να βάλουμε, μπορούμε να έχουμε εφεδρείες σε κάθε μέρος του εξοπλισμού μιας ομάδας, αλλά ουσιαστικά ο μόνος τρόπος να έχουμε εφεδρεία στον εσωτερικό υπολογιστή μας που ονομάζεται εγκέφαλος είναι να έχουμε ένα σύντροφο δίπλα μας!.
Αυτοί είναι μερικοί τύποι ομάδων:
Στην παρακάτω εικόνα μπορούμε να δούμε πώς λειτουργεί μια ομάδα τριών ανθρώπων, κάθε αυτοδύτης είναι υπεύθυνος για τη φροντίδα των άλλων δύο αυτοδυτών, ενώ όλη η επικοινωνία εκτελείται από κοινού και κανείς δεν μένει χωρίς επίβλεψη και επιτήρηση. Η ομάδα των τριών ατόμων μπορεί να γίνει πολυσύνθετη για να έχει μια καλύτερη επικοινωνία, αυτοδύτες χωρίς πολύ μεγάλη εμπειρία καλύτερα να μην επεμβαίνουν σε άλλο μέλος της ομάδας με μεγαλύτερη εμπειρία. Για παράδειγμα, ο κόκκινος αυτοδύτης μπορεί να πιστεύει ότι ο πράσινος φροντίζει τον μπλε, οπότε δεν χρειάζεται να ανησυχεί για το πού και υπό ποιες συνθήκες βρίσκεται, ο πράσινος αυτοδύτης μπορεί να σκεφτεί το ίδιο πράγμα με τον κόκκινο, δίνοντας μεγάλη προσοχή στον μπλε αυτοδύτη. Από την άλλη πλευρά, η ομάδα των τριών ανθρώπων είναι ιδανική για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, υπάρχουν περισσότερα εφεδρικά αέρια και η βοήθεια σε έναν αυτοδύτη με πρόβλημα μπορεί να διανεμηθεί μεταξύ των άλλων δύο αυτοδυτών.

Στην επόμενη εικόνα μπορούμε να δούμε μια ομάδα δύο ατόμων. Η επικοινωνία είναι απλούστερη και οι κοινές εργασίες μπορούν να εκτελεστούν ευκολότερα από την περίπτωση μιας ομάδας τριών. Είναι ίσως ο πιο συνηθισμένος τρόπος, αλλά πρέπει να θυμόμαστε ότι η κατάδυση σαν ομάδα δεν είναι μόνο να νιώθουμε ότι συνοδευόμαστε από άλλον αυτοδύτη, αλλά απαιτεί να προσέχουμε συνεχώς τον σύντροφό μας στη βουτιά. Το μειονέκτημα σε σχέση με την ομάδα των τριών είναι ότι σε περίπτωση προβλήματος υπάρχει μόνο ένας για βοήθεια και υπάρχουν λιγότερα αποθέματα σε αέριο.

Στην επόμενη εικόνα ίσως να πιστεύουμε ότι έχουμε μια ομάδα τριών ανθρώπων, αλλά στην πραγματικότητα έχουμε τον κόκκινο αυτοδύτη να φροντίζει τους άλλους δύο αυτοδύτες που δεν είναι έτοιμοι να βοηθήσουν απο μόνοι τους έναν άλλο αυτοδύτη. Αυτό το σενάριο μπορεί να είναι η περίπτωση ενός εκπαιδευτή κατάδυσης με δύο μαθητές που δεν είναι ακόμα πιστοποιημένοι αυτοδύτες. Με τον κόκκινο αυτοδύτη ως εκπαιδευτή και τους άλλους δύο ως μαθητές. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο κόκκινος αυτοδύτης εκτός από τη φροντίδα των δύο πρέπει να φροντίσει και τον εαυτό του, κανένας αυτοδύτης δεν πρέπει να βρίσκεται στο νερό χωρίς επίβλεψη, αν ο κόκκινος αυτοδύτης δεν έχει ζευγάρι τότε αυτός ο αυτοδύτης πρέπει να φροντίσει τον εαυτό του μόνος του. Με άλλα λόγια ο κόκκινος αυτοδύτης είναι ένας σόλο αυτοδύτης.

Στην επόμενη εικόνα βλέπουμε ένα σόλο αυτοδύτη που δεν έχει άλλους αυτοδύτες υπό την ευθύνη του, όπως αναφέρθηκε προηγουμένως ο αυτοδύτης αυτός έχει την ευθύνη να φροντίζει τον εαυτό του. Ο κόκκινος αυτοδύτης είναι μια ομάδα ενός ατόμου, ο κατάλογος των αρμοδιοτήτων που αναφέρθηκαν προηγουμένως για κάθε μέλος μιας ομάδας ισχύει και γι’ αυτόν τον σόλο αυτοδύτη!

Στην επόμενη εικόνα βλέπουμε ένα γκρουπ με δύο ομάδες. Η ομάδα των δυο αυτοδυτών προσαρμόζονται και αλληλεπιδρούν ο ένας με τον άλλον (μπλε και πράσινος) και η ομάδα του ενός ατόμου αναπροσαρμόζεται στις συνθήκες (κόκκινος αυτοδύτης). Διαφορετικές ομάδες μπορούν να λειτουργήσουν σαν γκρουπ υποβρυχίως, αλλά οι ευθύνες που έχουν σαν λειτουργία ομάδας παραμένουν και για τους μεν και για τους δε μέσα στην ομάδα.

Πρωτότυπο άρθρο από τον Andres Cuevas / Santiago – Chile / 30 Ιανουαρίου 2015 PADI OWInstructor & IANTD Advanced EANx Instructor.

Ελλήνισε και απέδωσε: Κώστας Ανδρεάδης

Aγοράστε το βιβλίο μου σε e-Book για Tablets / Smartphones / PC με λογαριασμό PayPal ή Credit Card στο Payhip και σε έντυπη μορφή στο eBay με δωρεάν μεταφορικά για Ελλάδα. Επισκεφτείτε επίσης την σελίδα του βιβλίου στο Facebook για προσωπικές παραγγελίες και επικοινωνία με τον συγγραφέα αν επιθυμείτε να σας αποσταλεί με ΕΛΤΑ και προσωπική αφιέρωση!